Kuchnia jest pomieszczeniem, w którym ergonomia ma szczególne znaczenie. Tylko w kuchni znajdziemy wiele różnych sprzętów AGD, narzędzi, przyrządów, pojemników itd. Dobry projekt z jednej strony pozwoli bezpiecznie korzystać z kuchennych akcesoriów, a z drugiej sprawi, że wszyscy domownicy będą czuć się tu komfortowo. O czym warto pamiętać, projektując ergonomiczną kuchnię?

Niezależnie od wielkości mieszkania, to w kuchni toczy się zazwyczaj życie mieszkańców lub znaczna jego część. Pomieszczenie to zapewnia funkcję czysto użytkową – służąc do przygotowywania posiłków, ale może być też miejscem spotkań i chwili relaksu. Ergonomia takiego pomieszczenia nie jest trudna do osiągnięcia, o ile skorzysta się z kilu zasad.

1. Dla kogo i po co?

Najważniejsza zasada, od której należy zacząć projektowanie kuchni (a także innych pomieszczeń), to ustalenie dla kogo i po co projektujemy? Czy mieszkańcem będzie singiel, który częściej je „na mieście”, a kuchni używa głównie do odgrzewania posiłków? A może z kuchni będzie korzystać duża rodzina, dla której gotowanie będzie codziennością? Wszystko to wpływa na ilość wyposażenia, wielkość blatów, rozmieszczenie szafek i półek.

2. Rozplanowanie wyposażenia

Następnie wykonajmy rzut kuchni, na którym rozplanujemy sprzęty i meble. Przy okazji warto zrobić listę wyposażenia AGD z wymiarami, by dokładnie wiedzieć, ile potrzeba miejsca. W ten sposób unikniemy przykrych niespodzianek, gdy okaże się, że zmywarka musi stanąć w łazience, bo zabrakło 10 centymetrów w przygotowanej na nią wnęce. Instalując sprzęty AGD, warto pamiętać, by znajdowały się one w odpowiednich segmentach (kuchenka+ okap, piekarnik + mikrofala, zlew + zmywarka) oraz w odpowiedniej sekwencji, która odpowiada przygotowywaniu potraw. Od wejścia zaczynamy od lodówki, następnie zlew, kuchnia i piekarnik, a pomiędzy odpowiednio dopasowane blaty. Warto zadbać, by szafki i półki zawierające akcesoria kuchenne zachowywały powyższy podział, dzięki czemu wszystkie przedmioty będą zawsze pod ręką.

3. Wymiary i rozmieszczenie blatów

Blaty pełnią wiele przydatnych funkcji – to bezpośrednio na nich wykonujemy niemal wszystkie kuchenne prace. Ergonomiczna kuchnia powinna być przede wszystkim bezpieczna dla naszego zdrowia. Wysokość blatów należy dobrać do wzrostu osób, które będą przygotowywały posiłki. Zbyt nisko osadzone blaty mogą powodować ból pleców i zwyrodnienia. W przypadku blatów ważne jest również by zachować odpowiednią ilość miejsca koło sprzętów AGD: blat blisko piekarnika i kuchenki przyda się do odstawienia gorącego naczynia, blat przy lodówce ułatwi wyjmowanie i chowanie produktów. Należy pamiętać także o odpowiedniej głębokości blatów. Zazwyczaj wynosi ona ok. 60 cm i nie powinna być mniejsza. Jeśli wymiary pomieszczenia na to pozwalają, dobrze jest również zamontować blat lub niewielki stół, przy których będzie można wygodnie usiąść, przygotowując potrawy (zdecydowanie zwiększy to ergonomię kuchni, gdy użytkownicy będą często gotować w domu).

4. Stół do kuchni

W wielu mieszkaniach kuchnia pełni także funkcję jadalni (salon zazwyczaj zamienia się w jadalnie na szczególne okazje, a codzienne życie toczy się właśnie w kuchni). Z kolei współczesne mieszkania są projektowane z aneksem kuchennym, a stół pełni funkcję łącznika między kuchnią a salonem/jadalnią. Dlatego też stół do kuchni powinien być elegancki, modny, ale i wytrzymały. Drewniane stoły kuchenne są uniwersalne i prezentują się dobrze nawet po latach użytkowania. Wielkość stołu należy dobrać do liczby mieszkańców. Optymalne wymiary prostokątnego stołu dla 4 osób to 150 cm x 125 cm. Dla 8 domowników wielkość stołu to już 320 cm x 125 cm. Dobrym rozwiązaniem jest stół rozkładany, który jest niemal niezbędny w małych metrażach.

5. Ściany i podłoga

Kolorystyka jest rzeczą umowną – zależy od gustu właściciela i pomysłu projektanta wnętrz. Warto jednak wybierać stonowane i jednolite barwy. Wybierając farby, lepiej zdecydować się na te zmywalne i plamoodporne – taka inwestycja szybko się opłaci. Ściany wzdłuż blatów i w okolicy zlewu oraz kuchenki można zabezpieczyć dodatkowo pasem fliz lub specjalną wodoodporną tapetą, aczkolwiek dobrej jakości plamoodporna farba powinna wystarczyć. Na podłodze raczej nie układa się paneli ze względu na wilgotność powietrza i częste rozchlapywanie wody i innych płynów. Podłoga w kuchni jest częściej zmywana niż w innych pomieszczeniach. Płytki są więc bardziej funkcjonalne.

6. Oświetlenie

Kuchnia, jak każde miejsce pracy, musi być dobrze oświetlona. Najlepszym źródłem światła jest słońce, ale nie każde mieszkanie daje możliwość montażu dużego okna kuchennego. Tak czy inaczej koniecznością jest rozplanowanie sztucznego oświetlenia. Warto zamontować jedną główną lampę (najlepiej na środku pomieszczenia, na suficie) oraz kilka mniejszych źródeł światła. Ostatnio dużą popularnością cieszą się listwy LED, ponieważ dają mocne światło, a przy tym nie nagrzewają się. Punktowe lampki dobrze jest zamontować pod szafkami wiszącymi, które znajdują się nad blatem oraz nad kuchenką (jeśli okap nie ma własnego oświetlenia, co raczej już się nie zdarza).

Zasad projektowania ergonomicznej kuchni może być znacznie więcej, ale dobrze jest zacząć od tych kilku punktów. Kuchnia zaprojektowana według tych zasad będzie funkcjonalna, wygodna i bezpieczna, czyli ergonomiczna. Przełoży się to na lepszy nastrój i zdrowie mieszkańców.